______Algemeen______
Waar staat de afkorting LETS voor ?
L.E.T.S. betekent Local Exchange Trading System. De afkorting werd meermaals van andere woordspelingen voorzien. Lokaal Ecologisch transactie Systeem, of soms werd een vertaling gezocht zoals in Wallonië de ‘SEL’ (Système d’Echange Locale), of zoals de ruilkring in Leuven LUS heet : Lokaal Uitwisseling Systeem. Maar meestal blijft het bij het oude bekende ‘LETS’ dat werd gekozen voor zijn (in het Engels) uitnodigende betekenis.
Wat is een LETS-systeem ?
Een LETS-systeem kan je best omschrijven als een kring waarbinnen mensen met elkaar spullen, tijd, diensten en kennis uitwisselen op een geheel vrijwillige basis. Een ruil-netwerk dat verloopt volgens een zeer eenvoudig en handig ‘eenheden’-systeem dat centraal wordt beheerd. Het handige aan de ruil-transacties is dat je niet meteen iets terug hoeft te doen voor de persoon die net iets voor jou deed. Jij geeft gewoonweg een aantal ‘eenheden’ in ruil, waarmee die persoon in het systeem weer iets anders kan verkrijgen. Jij doet daarna voor iemand anders een dienst, waarvoor die je zal waarderen.
Wat is de filosofie achter LETS ?
Er is geen vaste omschreven filosofie achter LETS, omdat elke LETS-groep anders is naargelang de samenstelling van zijn leden. Maar algemeen moet onder LETS toch worden verstaan: het streven naar coöperatie, solidariteit, eerlijke omgang, enzovoort. LETS is gebaseerd op de waarde van het individu in de gemeenschap. Dit houdt zowel vrijheid als verantwoordelijkheid in.
Wat is het LETS-engagement ?
Met het LETS-engagement bedoelen we dat je in de schuld staat tegenover de groep waarmee je ruilt. Je gaat met andere woorden het engagement aan ooit iets terug te doen voor iemand anders. Tijd speelt daarbij niet echt een rol, maar veel handelen maakt de groep wel energieker.
Wat als iemand het systeem verlaat ?
Iedereen is vrij van deelname en kan een LETS-groep dus ook verlaten wanneer hij of zij wil, maar gaat uit eerlijkheid tegenover zichzelf en de anderen zorgen dat de nulstand bereikt wordt. Indien te grote verschillen zouden moeten worden vereffend zou het systeem niet meer in evenwicht zijn.
Wat is het verschil tussen LETS en geld ?
LETS is geen geld, maar een puur ruilmiddel. LETS zijn ruileenheden die zichzelf niet opbrengen, met andere woorden: er bestaat geen rente. Bovendien zijn LETS-eenheden niet tastbaar in de vorm van muntstukken of biljetten. Een derde verschil is dat die LETS-eenheden lokaal blijven circuleren tussen de mensen, en dus nooit onderhevig kunnen zijn aan ‘kapitaalvlucht’. LETS-eenheden staan tenslotte los van enige vaste prijsvorming, en dienen gewaardeerd te worden tussen vrager en aanbieder. Omdat Letsers niet steeds moeten onderhandelen bestaat vaak een uurwaardering waarop je kan terugvallen. Het rekenen met tijd is eigenlijk vrij natuurlijk en makkelijk.
Welke voordelen hebben mensen aan LETS ?
Enkele voorbeelden die kunnen worden vernoemd zijn vooral de sociale en de economische voordelen.
Veel mensen vinden in LETS een sociaal netwerk terug: andere mensen waarmee ze allerlei activiteiten kunnen uitbouwen, ontmoetingen, uitwisselingen enz. De kennissenkring kan na een tijdje aanzienlijk toenemen. Anderzijds biedt LETS een voordeel in natura: door je eigen inzet kunnen een aantal zaken goedkoper of gratis. De combinatie van dit sociale en economische maken van LETS een ideale drijfkracht voor directe buurtontwikkeling. Mensen raken uit hun isolement, ondernemen plannen, discussiëren, en nemen actief hun eigen leven in handen…
Wat is de databank van LETS Brussel (het vroegere eLAS)?
Het is een webtoepassing voor het beheer van LETS-groepen. Hiermee wordt informatie beheerd over LETS-leden (contactinformatie en meer), vraag en aanbod en transacties. Via dit systeem kan je ook online interletsen met andere kringen.
______Van start gaan______
Hoe kan ik lid worden van LETS Brussel ?
Om lid te worden van LETS Brussel moet je een instapmoment bijwonen. We organiseren vijf keer per jaar zo‘n instap.
Ik woon niet in Brussel. Kan ik toch lid worden?
LETS is per definitie een lokaal gebeuren. We hanteren dan ook de regel “binnen redelijke afstand van de stadskern” (grensgemeenten) en “een duidelijke band met Brussel hebben”. Dit is uiteraard vatbaar voor interpretatie. Je kan je inschrijven als je wat verder woont, maar besef dan wel dat andere Letsers misschien niet geneigd zijn lange verplaatsingen te maken. Er zijn ook heel wat Lets groepen buiten Brussel. Contacteer LETS Vlaanderen voor een LETS-groep in je buurt .
Moet ik sparen voor ik kan uitgeven ?
LETS-eenheden zijn géén geld. In een LETS-systeem fluctueer je van ‘positief’ naar ‘negatief’ saldo en omgekeerd. Stel je voor: een startende LETS-groep heeft 10 leden en allen wachten ze tot ze iets hebben ‘verdiend’ voordat ze iets uitgeven. Resultaat: er zal niets gebeuren. Besluit: je moet onder nul als je wil handelen met een ander. Sparen brengt binnen LETS niets extra op: je krijgt geen rente voor LETS-eenheden, je moet ook geen rente afstaan als je onder nul gaat. Het soepele aan LETS is nu net dat je geeft naar kunnen en neemt naar behoeften. Zolang je maar wat het evenwicht kan bewaren.
Kan ik ook euro’s aanrekenen ?
Bij sommige transacties komen bijvoorbeeld benzineverbruik of vaste aankopen kijken. Vanzelfsprekend kunnen die ingebracht worden in je ruil. Maar voor het vlot handelen, is het best daar vooraf afspraken rond te maken. Anderen rekenen niet zo nauw en worden liever gewaardeerd in eenheden. Goede afspraken hierrond maken de beste LETS-vrienden.
Hoe bepalen mensen de waarde binnen LETS ?
Om te kunnen ontsnappen aan het geld-denken hebben we bij LETS Brussel een uurwaarde afgesproken. 1 uur inzet is 20 Ketjes waard. We moeten bijgevolg weer gaan nadenken over de ‘waarde’ van iets en ‘waardering’ van iemand, en dat maakt het geheel veel minder ‘waarde-vast’. We gebruiken graag het voorbeeld van een tweedehandskast, waarbij je jezelf de vraag stelt hoeveel uren wederdienst je wil doen voor die kast. Denk je “daarvoor wil ik zes uur iets terug doen”, dan is die kast je zes uur wederdienst waard en reken je gewoon in tijd. Hoe meer die kast je waard is, hoe langer je daarvoor wil presteren…
Zijn er limieten voor de leden ?
LETS Brussel werk met een limiet van 500 LETS-eenheden, zowel min als plus. Leden worden dan verwittigd indien één van de grenzen zal worden bereikt. Het eerste jaar mag je maar tot -250 gaan. Bewaar vooral evenwicht in geven en nemen.
Wie kan er mee Letsen ?
In principe is iedereen welkom in onze LETS-groep, voor zover niet ingegaan wordt tegen de rechten van de mens. Dat spreekt vanzelf. Mensen die een werkloosheidsuitkering of brugpensioen verwerven dienen een toestemming aan te vragen voor vrijwilligerswerk bij de lokale RVA-dienst. Dit doen ze door het formulier C45B in te vullen (te vinden op de website van Lets Vlaanderen) en in te dienen bij hun vakbond. Ook andere mensen met bijzondere statuten vragen het best goedkeuring tot vrijwilligerswerk aan de daartoe bevoegde instanties. Gepensioneerden, werkenden, deeltijdsen, mensen met een handicap, werkzoekenden, mensen met een leefloon en andere speciale statuten : iedereen is dus welkom! Dat schept ook de veelzijdigheid binnen een LETS-groep.
Hoeveel deelnemers kunnen er in een LETS-groep ?
In Vlaanderen zijn LETS-groepen nog relatief klein, in vergelijking met andere over de hele wereld. Het is steeds een hele moeilijke opgave daar een klare kijk op te geven, maar Amsterdam bewijst een grote groep aan te kunnen. In Canada bestaan LETS-groepen die duizenden leden tellen, dus het kan wel. Feit is, dat, hoe meer leden een groep telt, hoe minder ALLE leden elkaar kennen. Maar in een stad zijn er ook meer Letsers die dicht bij elkaar wonen, dus dat is wel een voordeel.
Ik weet niet wat ik kan aanbieden. Wat nu?
Iedereen kan wel iets aanbieden. Stel jezelf eens de volgende vragen: Wat doe ik graag? Waarover weet ik iets? Wat kan ik? Welke klusjes doe ik graag? Op welke vlakken ben ik graag creatief? Hoe verwen ik een ander graag? Wat voor hulp heb ik te bieden? Wat kan ik bieden in een bepaalde periode? Wat heeft mijn “hebben en houden” te bieden? Kijk in de LETS-rubrieken (thematisch overzicht) om nog meer inspiratie op te doen.
Wat kan ik vragen?
Stel jezelf eens de volgende vragen: Wat zijn mijn hobby’s. Zou ik het leuk vinden als een ander daarin deelt of me erbij helpt? Wat heb ik nog nooit gedaan maar wil ik graag doen? Waarover wil ik graag meer weten? Welke klusjes moeten er in huis gebeuren die ik zelf niet goed kan of doe?
______Wettelijk______
Wat is de officiële status van LETS Brussel ?
LETS Brussel is een feitelijke vereniging. Weinig LETS-groepen hebben een vzw-structuur. Officieel is er nog geen ‘status’ voor Letsen met een wettelijke omkadering. Maar zeg nu zelf: is dàt nodig om te kunnen Letsen?
Ik ben werkloos, kan ik Letsen zonder mijn uitkering te verliezen?
Ja, Letsen behoort tot de vrijetijdssfeer en wordt dus niet beschouwd als een professionele activiteit. Je mag dus Letsen zonder risico je uitkering te verliezen, maar je moet de RVA hiervan wel op de hoogte brengen. Ook legt de RVA een aantal extra voorwaarden op. Neem contact op met LETS Vlaanderen voor meer details.
Ik ben arbeidsongeschikt, kan ik letsen zonder mijn uitkering te verliezen?
Ook hier geldt dat Letsen in principe kan aangezien het tot de vrijetijdssfeer behoort. Toestemming van de arbeidsgeneesheer is wel vereist en elke geneesheer oordeelt anders…